23 lutego obchodzimy Międzynarodowy Dzień Walki z Depresją. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, depresja jest czwartą najpoważniejszą chorobą na świecie. Celem obchodów jest upowszechnienie wiedzy na temat depresji i innych zaburzeń z nią związanych.
Objawy depresji u nastolatków i dzieci w większości przypadków zbliżone są do symptomów obserwowanych u dorosłych (różnica polega na tym, że u młodych ludzi dominuje drażliwość, rozdrażnienie i zachowania agresywne). Zatem jakie zmiany w zachowaniu dziecka powinny zwrócić szczególną uwagę jego rodziców?
-
trwale obniżony nastrój, smutek, przygnębienie, apatia,
-
brak energii,
-
nadmierna i uporczywa męczliwość,
-
drażliwość, chwiejność nastroju, impulsywność,
-
uczucie niepokoju i wewnętrznego napięcia,
-
przekonanie o bezsensowności życia,
-
pesymistyczne spojrzenie na przyszłość,
-
zaniżona samoocena,
-
nadmierne poczucie winy,
-
krytycyzm wobec siebie lub nadmierny perfekcjonizm,
-
niechęć do wykonywania codziennych obowiązków,
-
rezygnacja z dotychczasowych zainteresowań i pasji,
-
brak dbałości o wygląd,
-
izolacja od otoczenia, wycofywanie się z kontaktów międzyludzkich,
-
ucieczka w alternatywny świat gier lub internetu,
-
dolegliwości somatyczne (np. bóle brzucha lub głowy),
-
osłabienie koncentracji uwagi, pamięci i zdolności intelektualnych,
-
częste nieobecności w szkole, gorsze wyniki w nauce,
-
zaburzenia snu (problemy z zasypianiem lub nadmierna senność),
-
zaburzenia łaknienia (nadmierne objadanie się lub brak apetytu),
-
zachowania autodestrukcyjne (samookaleczanie, nadużywanie alkoholu lub substancji psychoaktywnych),
-
zainteresowanie tematyką śmierci, myśli samobójcze.
Leczenie depresji u nastolatków i dzieci
Rokowania w przypadku depresji zależą od wielu czynników. Zdarza się, że choroba mająca początek w dzieciństwie nawraca w okresie dorosłości. Terapia zaburzeń depresyjnych u dzieci i młodzieży wymaga przede wszystkim zaangażowania ze strony rodziców. Podstawową metodą leczenia jest połączenie psychoterapii (indywidualnej, grupowej lub rodzinnej), farmakologii (najczęściej stosuje się leki z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny) i psychoedukacji.
Jak pomóc dziecku z depresją?
Obecność i zaangażowanie rodziców stanowi ważny czynnik terapeutyczny w procesie leczenia depresji młodzieńczej i przyspiesza powrót dziecka do zdrowia. Co możesz zrobić, aby pomóc swojemu dziecku, które choruje na depresję?
-
Bądź obecny w życiu dziecka. Zadbaj o pozytywne relacje między wami. Okaż troskę i uwagę.
-
Wspieraj dziecko w trudnych chwilach. Pokaż, że zawsze może na ciebie liczyć.
-
Doceniaj i chwal dziecko. Ciesz się z nim jego sukcesami.
-
Nie lekceważ i nie umniejszaj problemów dziecka. Nie neguj jego uczuć. Słuchaj uważnie. Powstrzymaj się od oceniania, krytykowania, pouczania i dawania rad.
-
Powiedz, że się martwisz. Zapytaj, jak możesz pomóc. Zaoferuj swoje wsparcie, ale nie naciskaj. Bądź wytrwały i empatyczny.
-
Jeśli coś cię niepokoi – działaj. Porozmawiaj z osobami, które dobrze znają twoje dziecko. Skonsultuj się ze specjalistą.
-
Nie obrażaj się na dziecko, gdy pod wpływem emocji zrani cię lub obrazi. Dowiedz się, co naprawdę kryje się za jego słowami.
-
Okaż dziecku bezwarunkową akceptację. Powiedz, że jest dla ciebie ważne i kochasz je takie, jakie jest.
-
Zadbaj o jego dietę i wzbogać ją o produkty, które pozytywnie wpływają na nastrój (gorzka czekolada, migdały, banany, awokado, jagody, jeżyny, wiśnie).
Depresja jest poważną i przewlekłą chorobą, która zmienia życie całej rodziny. Nie należy utożsamiać jej z chwilowym przygnębieniem i spadkiem nastroju. Pamiętaj jednak, że jest chorobą uleczalną. Odpowiednie i systematyczne leczenie prowadzi do ustąpienia objawów oraz umożliwia powrót do funkcjonowania w życiu społecznym.
Nikola Krasowska